Düşünelim!
Bir cisme birden fazla kuvvet aynı anda uygulanabilir. Bu durumda bu kuvvetlerin bileşkesini buluruz. Yani tüm kuvvetleri tek bir kuvvet olarak ifade ederiz.
Örneğin aşağıdaki cisme 100 N ve 40 N'luk iki kuvvet uygulanıyor. Bizler bu iki kuvvetin işini tek başına yapan kuvveti (bileşke kuvvet) çizmek istersek sol tarafa doğru 60 N'luk bir kuvvet çizeriz.
Yani 60 N'luk kuvvet iki kuvvetin yaptığı işi yapar. Cisim ise sol tarafa doğru hareket edecektir.
1- Dengelenmemiş Kuvvetler
Bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesi sıfırdan farklı ise bu cisim dengelenmemiş kuvvetlerin etkisinde hareket eder.
Önceki kısımdaki örnekte verilen cismin bileşkesi 60 N olduğu için dengelenmemiş kuvvetlerin etkisindedir.
Peki cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesi sıfır olursa ne olur?
2- Dengelenmiş Kuvvetler
Girişte verilen halat çekme oyununu hatırlayalım. Grupların her ikisi de aynı büyüklükte kuvvet uygulamışlardı. Böyle bir durumda halat herhangi bir yöne doğru hareket etmeyecek yani hareketsiz kalacaktır.
Diğer bir deyişle yarışmayı kazanan olmayacaktır. İşte bunun gibi bileşke kuvvetin sıfır olduğu durumlarda cisimler dengelenmiş kuvvetlerin etkisi altında kalır.
Dengelenmiş kuvvetler etkisi altındaki cisimler ya durur ya da sabit hızla hareketine devam eder!
Özetle
- Cisme uygulanan kuvvetlerin bileşkesi sıfır olursa, cisim dengelenmiş kuvvetlerin etkisindedir.
- Dengelenmiş kuvvet etkisindeki cisimler ya durur ya da sabit hızla hareket eder
- Cisme uygulanan kuvvetlerin bileşkesi sıfırdan büyük ise cisim dengelenmemiş kuvvetler etkisindedir.
- Dengelenmemiş kuvvetler etkisindeki cisimler yavaşlamaya veya hızlanmaya başlar.
Şekildeki cisim dengelenmiş kuvvetlerin etkisindedir. Bu durumda F1 ve F2 kuvvetlerin büyüklükleri kaç Newton olabilir?- 1